Podstawowe źródła informacji
Omówienie źródeł informacji o nieruchomościach
- księga wieczysta - Księgi wieczyste są to urzędowe rejestry ujawniające ogół praw do nieruchomości. Księgi są związane z ewidencją gruntów i budynków, mówią także o stanie prawnym nieruchomości. Zadaniem ksiąg wieczystych jest regulowanie stanu prawnego nieruchomości i zabezpieczenie obrotu nieruchomościami. Księgi wieczyste prowadzi się, aby ustalić stan prawny nieruchomości. Składają się one z 4 działów:
- I - oznaczenie nieruchomości oraz wpis praw związanych z jej własnością;
- II - wpisy dotyczące własności i użytkowania wieczystego;
- III - wpisy dotyczące ograniczonych praw rzeczowych z wyjątkiem hipotek;
- IV - wpisy dotyczące hipotek.
- kataster nieruchomości (EGiB) - ewidencja gruntów i budynków - systematycznie aktualizowany, jednolity dla całego kraju zbiór informacji na temat gruntów, budynków, lokali, a także na temat ich właścicieli i innych osób (fizycznych bądź prawnych), które nimi władają. EGiB jest prowadzony przez starostów powiatowych na podstawie poniższych przepisów:
- Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. 2000 nr 100, poz. 1086)
- Rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego i budownictwa z dnia 29.03.2001 w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. 38 poz. 454)
- Rozporządzenie Ministrów Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - gminny przepis ustalający przeznaczenie terenu (funkcje) oraz zasady jego zagospodarowania. Ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego kształtują sposób wykonywania prawa własności nieruchomości. Plan miejscowy stanowi podstawę do wydawania zaświadczeń o przeznaczeniu terenu (np. przeznaczenie pod funkcję usługową bądź mieszkalną), a także różnorodnych decyzji odnośnie do wykonywania obiektów budowlanych, odbudowy tych obiektów, ich nadbudowy, rozbudowy i zmiany sposobu użytkowania.
- mapa zasadnicza - mapa ta jest opracowaniem kartograficznyjm, które zawiera informacje na temat rozmieszczenia ogólnogeograficznych obiektów i elementów EGiB - ewidencji gruntów i budynków - jak również uzbrojenia terenu. Mapa zasadnicza podlega aktualizacjom: okresowej i bieżącej.
Prawa ujawnione w księdze wieczystej
- prawo najmu/dzierżawy;
- prawo odkupu/pierwokupu;
- prawo dożywocia;
- roszczenie o przeniesienie własności/użytkowania wieczystego nieruchomości lub o ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego;
- roszczenie wynikające z określenia zarządu bądź ze sposobu korzystania z nieruchomości przez jej współwłaścicieli/użytkowników wieczystych;
- roszczenia współwłaścicieli wyłączające uprawnienia do zniesienia współwłasności;
- wierzytelność banku hipotecznego zabezpieczone hipoteką.
Różnice między księgą wieczystą a ewidencją gruntów i budynków
Księgi wieczyste prowadzone się po to, aby ustalić stan prawny nieruchomości, natomiast w ewidencji gruntów i budynków (EGiB) uwidacznia się stan rzeczywisty. Podstawowym obiektem w księdze wieczystej jest nieruchomość, a w ewidencji gruntów i budynków - działka gruntu.
Źródła informacji
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.